Rozkminy i paradoksy czasowe finału V sezonu

Rozkminy i paradoksy czasowe w finale V sezonu

Poniższy artykuł ma przede wszystkim skupić się na kwestii czasu, który de facto stał się głównym bohaterem finału sezonu V, a więc odcinków „The Cutie Remark”. Ocena odcinka czy analiza jego fabuły jako całości to materiał na osobną dyskusję. Powiem jedynie, że uważam go za godne zwieńczenie prawie Jednak zabawa z czasem to niebezpieczna gra, o czym przekonują się bohaterowie chyba każdej historii jej dotyczącej. Najtrafniejszym przykładem będzie Powrót do Przyszłości Roberta Zemeckisa, czy Dallas ‘63 Stevena Kinga choć nie brakuje też w miarę pozytywnych przykładów, jak Operacja Dzień Wskrzeszenia Andrzeja Pilipiuka.

Na wstępie chciałbym zwierzyć się z dwóch kwestii:

Nie jestem fizykiem, a dział fizyki myślący o podróżach w czasie traktuję jako pewną sztukę intelektualną, a nie suchą naukę. Dlatego nie wierzę, że podróże w czasie są możliwe, nawet, jakbyśmy jakimś cudem osiągnęli prędkość większą od świetlnej.

Druga kwestia, to jeśli uznamy, że w warunkach uniwersum fantasy podróże czasowe są jednak wykonalne, to w sumie można zignorować techniczny aspekt. Magia i tyle. Jednak jeśli już, to absolutnie nie kupowałem nigdy całkowicie swobodnej edycji historii. Najbardziej do mnie przekonywały mnie wersje zezwalające na jak najmniejsze wpływania na rzeczywistość. Wszelkie wizje, sny, bierna obserwacja. Troszkę tak, jak to było w Grze o Tron z czardrzewami. Natomiast bardzo trudno uwierzyć, że postać cofa się w czasie i swobodnie sobie majstruje, po czym wraca do swojej rzeczywistości i dostaje na talerzu perfekcyjnie spatchowaną rzeczywistość. Rodzi to problemy, o których wspomnę w artykule, a także jest przepotężną mocą, która ignoruje wszelkie ograniczenia fizyczno-magiczne.

Czuję się zobowiązany o tym wszystkim powiedzieć, gdyż to nieco rzutuje na moje poglądy.

Równocześnie na wstępie uprzedzam, że doskonale zdaję sobie sprawę, że wszelkie kucykowe rozkminki nie mają racji bytu, gdyż doszukujemy się głębi tam, gdzie jej nie ma, że twórcy nie planowali tego w taki sposób, a wszelkie nielogiczności i wątpliwości to efekt dziur w scenariuszu, za których łatanie nikt nikomu nie płaci. Wiem, że ten produkt nie ma docelowo być w 100% logiczny. Tak, to tylko serial animowany. Jednak cały artykuł opiera simę na założeniu, że to ignorujemy i traktujemy go choć trochę na serio.

Wracamy do dyskusji. Pokrótce przypomnę fabułę.

Starlight Glimmer wchodzi w posiadanie zaklęcia Star Swirla Brodatego, które służyło do podróży w czasie na niewielki dystans i to jednorazowej. Ulepszyła zwój i tak uzyskała przepotężny urok dający moc o wiele głębszego zanurkowania i to wielokrotnego. Co więcej, można nim dostać się do dowolnego punktu Equestrii.

Tutaj już wtrącę, że mamy do czynienia z typowym i moim zdaniem płytkim nieodróżnianiem czasu od przestrzeni.

Nasza komunistka (proszę o wybaczenie, ale będę używał tego określenia jako synonimu) wraca do przeszłości, aby przeszkodzić Rainbow Dash w uzyskaniu znaczka i wykonaniu Ponaddźwiękowego Bum. W ten sposób przyjaciółki miały nigdy się ze sobą nie połączyć.

Efektem ubocznym tego czysto emocjonalnego zagrania okazały się katastrofalne skutki polityczne dla Equestrii. Twilight trafia do różnych alternatywnych historii, gdzie widzi Equestrię toczącą wojnę z Sombrą, pogrążoną w wiecznej nocy Nightmare Moon, okupowaną przez Chrysalis lub nawet zamienioną w jałową pustynię.

Podróże czarodziejki są możliwe dzięki dziwnemu błędowi Starlight. Przenosząc się w czasie po raz pierwszy pozostawia ona u kopyt Twilight zwój, Spike go dotyka i obie postacie zostają wciągnięte w wir w ślad za komunistką. Tam spotykają się z nią, nieudolnie starają się pokrzyżować jej plany i zostają wysyłane w podróż powrotną, widząc już zmienioną historię.

I tak kilka razy.

Za każdym razem wszystko przebiega trochę inaczej. Zarówno sposób, w jaki Twilight walczy ze Starlight, jak Rainbow Dash traci możliwość wykonania sztuczki, a potem jest inna Equestria.

Ok, zacznijmy właśnie od tej kwestii. Proszę spojrzeć na wykres:

Ta oś czasu nie jest wyskalowana, więc proszę nie patrzeć, że jeden centymetr to jakiś okres. Chodzi jedynie o pewną kolejność wydarzeń:

1. Ponaddźwiękowe Bum, otrzymanie znaczków przez Mane 6 i ich pierwsze symboliczne połączenie ze sobą.
2. Powrót Nightmare Moon i jej odczarowanie.
3. Afera z Discordem
4. Flim i Flam, pierwsze starcie.
5. Inwazja Changelingów.
6. Wyzwolenie Kryształowego Imperium.
7. Pokonanie Tireka
8. Starlight Glimmer cofa się w czasie
9. Twilight Sparkle cofa się w czasie.

Być może już na tym etapie dostrzegliście pewną ciekawostkę z punktami 8 i 9. Jak nie, to jeszcze do niej wrócimy.

Żółta strzałka to cofnięcie się do chwili z Rainbow Dash, a potem wracamy do współczesności, która jest za każdym razem inna. Dlaczego? Przecież zmieniamy jedno wydarzenie, więc alternatywa również powinna być jednakowa.

Ten fenomen można wytłumaczyć efektem motyla. Polega on na tym, że nawet drobna błahostka zmieniona w przeszłości, niczym kamyczek, wywołuje potężną lawinę zdarzeń. Przykładowo, jeślibyśmy cofnęli się w czasie i nie obejrzeli odcinka MLP na streamie, a dopiero wieczorem z napisami od Mystherii, to być może nasze późniejsze życie wyglądałoby inaczej. Normalnie po obejrzeniu streama od razu wstawiamy opinię na forum. Ale teraz po zapoznaniu się na spokojnie z inną wersją, bez reklam i w pełni zrozumiałą dzięki napisom ta opinia jest inna, np. bardziej wyważona, nie pisana tak emocjonalnie i w pośpiechu. Nasz post jest bardzo dobry, zyskuje dużo lajków i zwraca uwagę Mere Jumpa. Mere Jump proponuje nam posadę na FGE, abyśmy pisali wyczerpujące recenzje każdego odcinka. To nasze pierwsze doświadczenie dziennikarskie, które okazuje się fantastyczną sprawą! To nasz znaczek! Zostajemy zatem w życiu dziennikarzem!

To skrajny i zabawny przykład, ale na tym polega efekt motyla. Tak samo w odcinku, ponieważ Starlight Glimmer na różne sposoby przeszkadzała Rainbow Dash i równocześnie walczyła z Twilight, to i reakcje samej RD i otoczenia były inne, a to pociągało za sobą zróżnicowane konsekwencje.

O ile efekt motyla sam w sobie jest w pełni logiczny, to jednak absolutnie nie mogę uwierzyć, że efektami będzie raz zwycięstwo Sombry, a raz Nightmare Moon, czyli wielkie wydarzenia polityczne!

Tak. Jak widać na powyższym wykresie, pierwszym wspólnym dziełem Mane 6 było nawrócenie Luny. Możemy sądzić, że bez Twilightkommando Nightmare Moon wygrałaby i Celestia trafiłaby do KL Sonne. Zatem nie powinna wystąpić żadna inna rzeczywistość niż wieczna noc, ewentualnie mogłyby nastąpić delikatne różnice w jej przebiegu. Nie sposób uznać, że jeśli raz Rainbow Dash zostaje wykopana fizycznie, a raz magicznie z kursu, to efektem jest zwycięstwo Sombry, a raz Tireka.

Właśnie. Kiedy wygrałaby Nightmare Moon, to wtedy nie doszłoby w ten sposób to żadnej z innych rzeczywistości. Tutaj chyba nie trzeba tego szerzej wyjaśniać, gdyż chyba każdy dostrzega, że bez zaistnienia ślubu w Canterlocie nie byłoby ataku Changelingów. Wszak rola Cadance w „Nowym Porządku” nocnym byłaby zapewne inna.

Mimo to zaserwowano nam kilka różnych wariantów trochę na zasadzie rzutu kostką, że dochodzi do nich w zależności od ilości oczek i cofając ruch startujemy z tego samego punktu.

Kolejna sprawa, to Twilight zauważa, że każda kolejna rzeczywistość jest gorsza od poprzedniej. Coraz głupsza, coraz trudniejsza i okrutniejsza, aż do całkowitego unicestwienia znanego otoczenia. W pierwszej wizji Equestria ma kłopoty, ale żyje, w każdej kolejnej jest już w kropce.

To zastanawia. Czemu nie jest odwrotnie? Czemu te warianty nie są wymieszane?

Co więcej, idąc w ostatnią wizję, Twilight już wie, czego tam się spodziewać. Co gorsza, zabierając tam Starlight Glimmer ma pewność, że będzie to absolutna katastrofa, tak przerażająca, że wzruszy nawet kamienne, komunistyczne serce.

Następny problem jest o wiele grubszy. Otóż na wykresie zaznaczyłem, że pomiędzy momentem, kiedy Starlight Glimmer ucieka przed Twilight w przeszłość, a rozpoczęciem podróży przez samą księżniczkę mija kilka chwil. To nie powinno mieć miejsca. Skoro SG cofnęła się w czasie, to JUŻ W TYM MOMENCIE dokonała zmian, które powinny zniszczyć rzeczywistość Twilight i co za tym idzie, powinien zniknąć zamek i wszystko inne, a zwłaszcza Pinkie Pie wchodząca kilka sekund później.

Czyżby zatem czas zachowywał się tak jak u Pratchetta? Zecora w odcinku przyrównała oś czasu do najprostszej rzeczy, a więc rzeki, która po zmianie koryta nadal płynie jednym, choć oczywiście innym korytem. Za to Terry Pratchett w „Świecie Dysku” sugerował, że zmiana historii nawet w czasie teraźniejszym powoduje jej rozgałęzienie i mamy dwie równoległe rzeczywistości, które nadal istnieją i żyją (nawet da się między nimi poruszać).

Jednak konsekwencją tej koncepcji jest współistnienie mnogiej ilości światów i to nie na zasadzie skrajnie różnych „wymiaru ludzi i wymiaru kucyków”, ale istnienia nieskończonej ilości niemalże identycznych historii obok siebie. Wtedy faktycznie można sobie chodzić od jednej do drugiej i w jednej wygrywa Sombra, w drugiej Nightmare Moon, w trzeciej Chrysalis.

Jednak póki co nie ma na to dowodów, więc raczej pytanie pozostaje otwarte: czemu Twilight w ogóle zdążyła się cofnąć w czasie po Starlight Glimmer. A co byłoby, jeśli nie zrobiłaby tego, tylko żyła dalej jakby nigdy nic? Może wtedy SG zniknęłaby w jakimś osobnym wymiarze, a Equestrii żyłaby sobie spokojnie bez niej, tak jak spokojnie Pinkie weszła do sali tronowej.

Starlight Glimmer dla personalnej zemsty ryzykowała wszystko. O ile serial sugeruje, że nie zdawała sobie sprawy, że niszcząc przyjaźń Mane 6 niszczy Equestrię, to ciężko dać wiarę, że była spokojna o swój los. Przecież zmieniając historię świata zmieniała też swoją!

Następna kwestia dotyczy już samych działań w przeszłości. Twilight wykazuje się dość dużą naiwnością myśląc, że jeśli Starlight Glimmer zostanie powstrzymana W PRZESZŁOŚCI, to TERAŹNIEJSZOŚĆ nie zostanie zmieniona. Wspomniany efekt motyla temu przeczy i np. namówienie małej Rainbow Dash do wyścigu po tym, jak odbył on się w znanej nam rzeczywistości, i tak wygenerowałoby zupełnie inną historię, gdzie być może nie doszłoby do zawiązania się Twilightkommando.

Co więcej, odcinek It’s about Time/Pora na Czas wskazuje, że jakiekolwiek podróże w czasie nie zmieniają historii. Twilight z przyszłości spotkała siebie samą w teraźniejszości i obie weszły w interakcję, a potem powstała pętla czasowa. Cały odcinek zresztą o tym mówił, że biegu losu nie da się zmienić, i tak na jedno wyjdzie (można na siłę pod to podciągnąć motyw fatum). Co za tym idzie, Rainbow Dash biorąc udział w wyścigu powinna spotkać Twiligth i Starlight Glimmer już wtedy, w oryginalnej przeszłości.

I to te wszystkie Twilight, Spike’ów i Starlight Glimmer! Szaleństwo! Wracając się ostatni raz do przeszłości (wtedy, gdy Rainbow Dash udaje się ukończyć wyścig i wykonać Ponaddźwiękowe Bum) powinny spotkać same siebie toczące walkę. Ponadto ich obecność przez efekt motyla już zmieniła rzeczywistość.

Zatem możemy uznać, że zmiana historii jest możliwa za odpowiednim zaklęciem (to niejako sugeruje odcinek), albo coś innego, co podam w finale artykułu.

W poszczególnych alternatywnych rzeczywistościach widzimy inne Mane 6 z… tymi samymi znaczkami. To podejrzane. Tak samo fakt, że Twilight trafia zawsze na element lub sytuację, która jest dla niej najbardziej obrazowa i wyjaśnia co się dzieje w danym świecie.

No i ostatnia kwestia, czyli pozostałości zamku i stół, które są odporne na zmianę historii i pojawiają się w alternatywnych światach razem z Twilight. Potwierdza to Applejack w wizji pierwszej. To strasznie dziwne, gdyż o ile fakt, że Spike podróżuje razem z Twilight da się zrozumieć, jeśli się trzymają razem, to zamek nie cofa się w przeszłość.

No i mamy ostatnią, całkowicie dziwną wizję, w której Starlight Glimmer i ukazuje słodką i wzruszająca scenę ze swojego dzieciństwa. Tutaj Skradacz zadał mi bardzo mądre pytanie: skoro to nie chodziło o wielka politykę, a tylko o faceta, to czemu ona nie cofnęła się w czasie, aby zapobiec ich rozstaniu?

Odpowiedzi są dwie. Pierwsza, to fakt, że SG po powrocie do teraźniejszości spotkałaby drugą, szczęśliwą siebie z Suburstem. Ale to nie byłaby ona. Doszłoby do sklonowania postaci.

Tak. Idąc tym tokiem rozumowania ten odcinek sklonował prawie tuzin Twiligth Sparkle, a każda kolejna podróż dodawałaby jedna kopię. Koszmarnie OP!

Druga odpowiedź jest bardziej romantyczna. Starlight Glimmer przez całe życie chciała nielogicznej zemsty, więc nawet uzyskawszy rozsądną (załóżmy) opcję wyjścia z problemu, odrzuciła ją, aby dać upust odwiecznej żądzy.

Nie zmienia to faktu, że to słabe wytłumaczenie. Wszak podróżnik w czasie posiada absolutnie przepotężną moc kontroli rzeczywistości, może wracać się do dowolnego punktu, przez co jego działania zawsze będą bezbłędne! Ta utopijna wizja zabija wszelki sens przygód w fantastyce, dlatego uważam podróże w czasie za słaby koncept, chyba, że będą obłożone jakimiś bardzo ciężkimi ograniczeniami. Tutaj takich brakuje.

Starlight Glimmer dla personalnej zemsty ryzykowała wszystko. O ile serial sugeruje, że nie zdawała sobie sprawy, że niszcząc przyjaźń Mane 6 niszczy Equestrię, to ciężko dać wiarę, że była spokojna o swój los. Przecież zmieniając historię świata zmieniała też swoją!

Skoro nie dopuściła do zawiązania się sekstetu, to wtedy sekstet nie pokonałby Tireka (czy ten w ogóle by się uwolnił?), nie doszłoby do stworzenia zamku, mapy i umożliwienia podróży Starlight. UWAGA! PARADOKS CZASOWY!

I co teraz? To oraz problem z przerwą między pierwszym cofnięciem się SG i TS to dwa paradoksy, które zaprzeczają wiarygodności całej historii. Do tego dodajmy cały ciąg zbiegów okoliczności, które nieco zaprzeczają logice:

• Starlight Glimmer jest równa Twilight Sparkle. Gdzie nauczyła się takiej magii? Gdzie to ćwiczyła? Na wygnaniu przez jeden sezon? Przecież księżniczka jest alicornem, który całe życie uczył się od najlepszych elitarnej magii!
• Twilight zawsze cofa się do tego samego punktu w przeszłości i teraźniejszości. Starlight zawsze na nią czeka i nie da się w żaden sposób jej pokonać. Odcinek sugeruje, że nawet jakby Twilight przybyła z Panzerfaustem i strzeliła pierwsza (co raz jej się udaje), to i tak to nic nie da.
• Właśnie! Twilight za każdym razem COFA się w czasie z alternatywnych rzeczywistości i zastaje tam Starlight Glimmer, która… jest taka sama. Jest świadoma wielokrotnych podróży Twilight, jest na nie gotowa, zbiera doświadczenie, a przecież zerujemy ten moment. Komunistka przy każdym spotkaniu powinna je odczuwać jako pierwsze spotkanie, niezależnie od tego, ile razy Twilight by tego nie powtórzyła! Tak jednak nie jest.
• Twilight nie spotkała nigdzie samej siebie ani Spike’a.

No i ostatni paradoks. Twilight wracając do domu po tym wszystkim powinna wrócić albo chwilę przed, czyli ujrzeć samą siebie nurkująca po raz pierwszy w czasie (jak to ma miejsce w Powrocie do przyszłości, albo chwilę po… a więc za późno, aby coś naprawić, gdyż świat już został uszkodzony. No, chyba, że faktycznie mamy kilka istniejących naraz rzeczywistości.

To budzi moje wątpliwości, czy przedstawiona historia jest prawdziwa.

A co jeśli cały odcinek dzieje się tak naprawdę w głowach obu postaci? To wizja, iluzja, po prostu oszustwo? Starlight Glimmer próbowała rozbić Mane 6, zemścić się, ale jednak stworzenie prawdziwego wehikułu czasu było niemożliwe (zgodnie z II sezonem), więc posłużyła się mirażem. To tłumaczy, czemu wszystko odbywa się tam zgodnie z jej wolą, a także, czemu Twilight po początkowych niepowodzeniach zaczęła też to rozumieć i potrafiła wysłać obie na pustynię. Spodziewała się, że trafi w podobne miejsce.

To też pozwala pominąć milczeniem wszystkie paradoksy czasowe i inne wątpliwości logiczne. Wszak to nie działo się naprawdę i było syntetycznym snem. Końcowy powrót do normalności i taka bańka wydobywająca się z zamku to jakby z jednej strony cofnięcie wszystkich zmian (usunięcie efektu motyla)… a z drugiej może być równie dobrze pryśnięcie wizji.

Oczywiście największą słabością tej teorii jest fakt, że to tylko teoria spiskowa bez potwierdzenia w serialu. Co gorsza, nieco rozmywa się motyw Starlight Glimmer, choć on szczerze mówiąc i tak jest rozmyty i umiarkowanie logiczny. Przez cały odcinek byłem przekonany, że chciała w taki ryzykowny sposób przejąć władzę w Equestrii, a tutaj nagle jedynym motywem były nienasycone ambicje i rozczarowanie.

Jednak argumentem przemawiającym za moją teorią jest fakt, że ona niezwykle przypomina koszmarny sen, w którym realizują się dokładnie wszystkie lęki Twilight. Oczywiście wynika to także z faktu, że jej obawy pokrywają się z realnymi antypaństwowymi scenariuszami, lecz ta zbieżność nadal zastanawia. Szczególnie, że pokrywa się to też z innym, uniwersalnym strachem: że czarodziejka straci przyjaciół. A to był chyba główny wspólny mianownik wszystkich alternatywnych historii.

Tak jak koszmar potrafi się coraz bardziej pogłębiać, tak samo kolejne wizje były gorsze od poprzednich.

Logika i zasadność alternatywnych światów również stają pod znakiem zapytania. Jak rośliny przetrwały w wiecznej nocy (Past Sins się kłania)? Dlaczego Flim i Flam mogą robić taką demolkę? Czy naprawdę bez Twilight nie dałoby rady sprzeciwić się Tirekowi?

Jeśli uznamy, że to tylko lawendowe strachy, to wszystko wraca na swoje miejsce.

No i finalny argument. Twilight mówi: „już wiesz, do czego prowadzą twoje działania”. Starlight odpowiada: „nie, wiem tylko, co mi pokazałaś, Kto wie, co się wydarzy”. Czy to nie jest sugestia, że ta alternatywna rzeczywistość nie jest prawdziwa i Starlight wątpi w jej sens? Wie o tym, że to ściema. Ponadto jako podróżniczka w czasie mogłaby sobie swobodnie poobserwować rozwój rzeczywistości i wprowadzać do niej edycje według własnego widzimisię, aż dotarłaby do swoich czasów, więc sugestia „kto wie, co się wydarzy” jest udawaniem głupiego..

O ile nie zniszczyłaby zwoju, na co miała ochotę i przez to uwięziłaby siebie i Twilight w przeszłości. Trochę bez sensu.

Czas zmierzać do pewnego podsumowania. Twórcy porwali się na motyw swobodnej edycji czasu i historii, a to temat trudny, niewdzięczny i moim zdaniem nie da się go przedstawić realistycznie. Szczególnie, że kanon MLP i jego uniwersum choć jest o wiele bardziej konsekwentne, niż wiele osób przypuszcza (o czym nieraz wspominałem w swoich artykułach), to wciąż nikt tam nie pilnuje, aby wszystkie detale MUSIAŁY się ze sobą zgadzać. Co więcej, wiele odcinków w poszczególnych sezonach wyłamuje się z jakiegoś ogólnego obrazu i są ogólnie dziwne.

Mimo to uważam odcinek za zrobiony sprytnie i dający wspaniałe pole do analiz. O ile teoria z iluzją najpewniej jest jedynie teorią i twórcy na serii mieli w intencjach puszczenie Twilight w prawdziwe podróże w czasie, to pomarzyć sobie można.

~SPIDIvonMARDER